صفات شخصیتی پیش‌بینی‌کننده خودکنترلی و تنظیم عاطفی در بزهکاران: تحلیل ارتکاب جرم بر حسب روان‌شناسی شخصیت

زمینه و هدف: رفتار مجرمانه فرایند پیچیده و چند بُعدی است که تحت تأثیر متقابل عوامل محیطی و زمینه‌های سرشتی فردی قرار دارد. یکی از جهت­گیری­های مهم در مطالعه رفتار مجرمانه، بررسی پیوند بین گرایشات شخصیتی با ارتکاب جرم و رفتارهای بزهکارانه است. لذا بر این اساس هدف پژوهش حاضر پیش­بینی خودکنترلی و تنظیم عواطف در بزهکاران براساس صفات شخصیتی است. روش ­شناسی: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. جامعه آماری کلیه بزهکاران دختر شهر تبریز هستند که در سال 1395 در کانون اصلاح و تربیت نگه­داری می‌شوند. به علت محدود بودن جامعه مورد مطالعه، تمامی اعضا (60 نفر) به روش سرشماری به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع­آوری داده­ها از پرسشنامه­های شخصیت آیزنک، خودکنترلی تانجی و کنترل عواطف ویلیامز و همکاران استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون انجام گرفت.  یافته ­ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین عامل­های شخصیتی روان­­پریشی­گرایی و روان­رنجوری با خودکنترلی و کنترل عواطف رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین بین عامل شخصیتی روان­پریشی­گرایی با مؤلفه­های خشم، خلق افسرده و اضطراب کنترل عواطف رابطه مثبت و معنادار و با عاطفه مثبت رابطه­ای ندارد. بین عامل شخصیتی روان­رنجورخویی با مؤلفه­های خشم، خلق افسرده کنترل عواطف رابطه مثبت و معنادار و با اضطراب و عاطفه مثبت رابطه­ای مشاهده ندارد. از طرفی نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که ویژگی­های شخصیتی می­توانند خودکنترلی و کنترل عواطف در بزهکاران پیش­بینی کنند.   نتیجه­ گیری: شناخت بهتر صفات شخصیتی افراد بزهکار می­تواند در درک، ارزیابی، و کنترل عواطف و خودکنترلی آن­ها کمک نماید.